(www.transition.com မွ ရွာေဖြဘာသာျပန္သည္)
#BaJinn
Introduction
Fiber optic technology ဆိုတာက data ေတြကို transmit လုပ္ဖို႕အတြက္ Light (အလင္း)ကို အသံုးျပဳျခင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။ Fiber optic ပံုမွန္အသံုးျပဳမႈေတြကို ၁၉၇၀ခုနွစ္ေတြအထိ မစတင္ခဲ့ေသးပါဘူး။ Corning Glass Works ဌာနက Robert Maurer က fiber ကို စီးပြါးျဖစ္သံုးနိုင္ေအာင္ အဆင့္ျမွင့္ရင္း 20 dB/km loss နဲ႕ရေအာင္ အဆင့္ျမွင့္နိုင္ခဲ့တယ္။ အဲ့ဒီကတည္းက Fiber optic အသံုးျပဳမႈက တဟုန္ထိုး တိုးတက္လာခဲ့ပါတယ္။ Fiber နည္းပညာ တိုးတက္မႈ ၊ ထုတ္လုပ္မႈ နဲ႕ တပ္ဆင္မႈ ကုန္က်စရိတ္နည္းပါးမႈေတြေၾကာင့္ Fiber ကို ကမၻာအနွံ႕အသံုးျပဳမႈအထိ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။
ဒီစာရြက္ရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္က fiber အေၾကာင္းအက်ဥ္းခ်ဳပ္နဲ႕ ၄င္းရဲ႕ တည္ေဆာက္ပံု နဲ႕ လုပ္ေဆာင္ပံုေတြကို တင္ျပေပးဖို႕ပဲျဖစ္ပါတယ္။
Fiber Optic Overview
Fiber ကိုအလြန္အမင္းသံုးတာက telecommunications industry ေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။ Telephone ကုမၸဏီေတြက fiber ကို central office တည္ေနရာေတြၾကား high volumes of voice traffic ကို transport လုပ္ဖို႕အတြက္ စတင္အသံုးျပဳၾကပါတယ္။ ၁၉၈၀ ခုနွစ္ေတြအတြင္း telephone ကုမၸဏီေတြက သူတို႕ရဲ႕ network တစ္ေလ်ွာက္ fiber ကိုစတင္ျဖန္႕က်က္ၾကပါတယ္။ Fiber နည္းကညာက ကုမၸဏီေတြကို “future proof” network ေတြဆီ လမ္းဖြင့္ေပးခဲ့တယ္။ “Future proof” ဆိုတဲ့စာလံုးကို အသံုးျပဳရတာက fiber က သီအိုရီနည္းက်စြာ bandwidth အကန္႕အသတ္မဲ့ ပါတယ္။ Bandwidth ဆိုတာက media (fiber ကိုရည္ညႊန္း) ရဲ႕ data သယ္ေဆာင္နုိင္စြမ္းကို တိုင္းတာတဲ့ အတိုင္းအတာပဲျဖစ္ပါတယ္။ Bandwidth မ်ားေလ data (သို႕) information မ်ားမ်ားကို ပိုျပီးေတာ့ transmit လုပ္နိုင္ေလပါပဲ။ Copper ကေတာ့ ၄င္းကိုလူၾကိဳက္နည္းေစတဲ့ bandwidth ရယ္ distance ကန္႕သတ္ခ်က္ရယ္ရိွပါတယ္။
Fiber ရဲ႕ေကာင္းက်ိဳးေတြက -
• Voice , video နဲ႕ data အသံုးျပဳမႈေတြအတြက္ bandwidth ကမ်ားပါတယ္
• Optical fiber က copper ထက္ information ကို အဆေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ ပိုသယ္ေဆာင္နိုင္ပါတယ္။ ဥပမာ။ ။ Fiber တစ္ေခ်ာင္းက United States က telephone စကားေျပာဆိုမႈအားလံုးကို လိုင္းက်ပ္ဆံုးအခ်ိန္မွာေတာင္ သယ္ေဆာင္နိုင္ပါတယ္။
• Fiber က copper ထက္ ေပါ့ပါးပါတယ္။ Copper cable က ေပ ၁၀၀၀ မွာ ခန္႕မွန္းေခ် ေပါင္၈၀ ေလာက္ရိွျပီး fiber ကေတာ့ ေပ ၁၀၀၀ မွာ ၉ေပါင္ေလာက္ပဲရိွပါတယ္။
• Loss နည္းတယ္။Frequency မ်ားေလ copper cable မွာသံုးတဲ့ signal loss က မ်ားေလပါပဲ။ Fiber မွာဆို အလြန္ျမင့္မားတဲ့ frequency ကလြဲ၍ frequency တိုင္းမွာ signal loss ကအတူတူပါပဲ။
• ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရမႈ ။ Fiber က copper ထက္ပိုယံုၾကည္စိတ္ခ်ရျပီး ပိုျပီးလည္း သက္တမ္းရွည္ ပါတယ္။
• လံုျခံဳမႈ ။ Fiber က electromagnetic interference မထုတ္ဘူး ျပီးေတာ့ ၾကားျဖတ္နားေထာင္ဖို႕လည္းခက္ခဲပါတယ္။
Optical Fiber Construction
Optical fiber ကို element မ်ားစြာနဲ႕ ဖြဲ႕စည္းထားပါတယ္။ Fiber optic cable တည္ေဆာက္ပံုမွာ core, cladding, coating buffer, strength member နဲ႕ outer jacket တို႕ပါ၀င္ပါတယ္။ Optic core က center မွာရိွျပီး အလင္းသယ္ေဆာင္တဲ့ အရာျဖစ္ပါတယ္။ Core ကို ပံုမွန္အားျဖင့္ silica နဲ႕ germania တို႕ေပါင္းစပ္တည္ေဆာက္ထားပါတယ္။ Core ကို၀န္းရံထားတဲ့ cladding ကိုေတာ့ pure silica နဲ႕ျပဳလုပ္ထားပါတယ္။ Cladding က core ထက္ index of refraction အနည္းငယ္ပိုနည္းပါတယ္။ Refractive index (ယိုင္ညႊန္းကိန္း) နည္းတာက core ထဲက အလင္းကို cladding မွာအလင္းယိုင္ေစျပီး (အလင္းကို) core ထဲမွာပဲတည္ရိွေစပါတယ္။
Index of refraction ဆိုတာက ေလဟာနယ္ထဲမွာရိွတဲ့ အလင္းရဲ႕အလ်ွင္နဲ႕ ျဒပ္ထုတစ္ခုထဲ မွာရိွတဲ့ အလင္းရဲ႕အလ်ွင္ကို အခ်ိဳးခ်ထားျခင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။ ေလဟာနယ္ထဲမွာရိွတဲ့ အလင္းရဲ႕အလ်ွင္
က 300, 000, 000 meters per second ပဲျဖစ္ပါတယ္။ Index of refraction မ်ားေလေလ ျဒပ္ထုထဲမွာျဖတ္တဲ့ အလင္းရဲ႕အလ်င္က ေနွးေလေလပါပဲ။
Index of Refraction = Light velocity (vacuum) / Light velocity (material)
ဥပမာ။ ။
Air = 300, 000, 000 meters/second
IR=1
Glass = 200, 000, 000 meters/second
IR=1.5
Fiber မွာ single mode နဲ႕ multimode ဆိုျပီးရိွတယ္။ Fiber size ေတြကို နံပါတ္နွစ္ခု သံုးျပီးေဖာ္ျပၾကတယ္။ 8/125။ ပထမနံပါတ္က core size in microns ကိုရည္ညႊန္းျပီး ဒုတိယနံပါတ္ က core size နဲ႕ cladding size ကိုေပါင္းထားတာကို ရည္ညႊန္းပါတယ္။
Figure 1:
Fiber Connectors
အသံုးအမ်ားဆံုး fiber connector ကေတာ့ SC conntctor ပဲျဖစ္ပါတယ္။ Network administrators ေတြက fiber connector ေရြးခ်ယ္တဲ့အခါ low loss, footprint size, နဲ႕ locking capabilities ေတြကိုထည့္စဥ္းစား သင့္ပါတယ္။
Figure 2:
Types of Fiber
Single mode fiber မွာအလင္းကို မ်ဥ္းေျဖာင့္တစ္ခုအျဖစ္နဲ႕သြားေစတဲ့ အလြန္ေသးငယ္ ေသာ core တစ္ခုရိွျပီး ပံုမွန္အားျဖင့္ 8 or 10 microns အရြယ္အစားရိွပါတယ္။ ၄င္းမွာ transmitting equipment ေပၚမူတည္ျပီး 80 kmေက်ာ္ကို မထပ္ပဲသြားနိုင္တဲ့ အကန္႕သတ္မဲ့ bandwidth ရိွပါတယ္။ Single mode fiber က multimode fiber ထက္ အလြန္မ်ားျပားတဲ့ information capacity ရိွပါတယ္။
Multimode fiber က အလင္းလမ္းေၾကာင္းမ်ားစြာ သြားလို႕ရျပီး core size ပိုၾကီးပါတယ္။ Core size က 50 or 62.5 microns ရိွပါတယ္။ Multimode fiber မွာ အလင္းက လမ္းေၾကာင္း (modes) မ်ားစြာနဲ႕ျဖာဆင္းပါတယ္။
Multimode fiber ကိုပံုစံနွစ္မ်ိဳးနဲ႕ ထုတ္လုပ္နိုင္ပါတယ္ - step-index နဲ႕ graded index ။ Step-index fiber မွာ core ရဲ႕ index of refraction နဲ႕ cladding ရဲ႕ index of refraction ၾကား ရုတ္ခ်ည္းေျပာင္းလဲမႈတစ္ခုရိွတယ္။ Multimode step-index fibers ေတြက တျခား fiber design ေတြထက္ bandwidth ပိုနည္းပါတယ္။
Graded index fiber ကို step index fiber ရဲ႕ ရိွရင္းစြဲ modal dispersion ကိုေလ်ွာ့ခ်ဖို႕ အတြက္ ဒီဇိုင္းဆြဲခဲ့ၾကတယ္။ Modal dispersion က higher and lower order modes တေလွ်ာက္ core ကိုျဖတ္ျပီး light pulses သြားေနစဥ္မွာ ျဖစ္ပြါးပါတယ္။ Graded index fiber ကို core မွာ index of refraction အျမင့္ဆံုးရိွတဲ့ layers မ်ားစြာနဲ႕ ဖြဲ႕စည္းထားပါတယ္။ Layers ေတြက center ကေန တျဖည္းျဖည္းေ၀းသြားတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ layer တစ္ခုခ်င္းစီမွာ index of refraction တျဖည္းျဖည္း နည္းသြားပါတယ္။ High order modes ေတြက cladding ရဲ႕ outer layer အထိ၀င္ျပီး core ဆီကို အလင္းျပန္သြားၾကပါတယ္။ Multimode graded index fibers ေတြက output pulse ရဲ႕ attenuation (loss) ပိုနည္းျပီး multimode step-index fibers ေတြထက္ bandwidth ပိုမ်ားပါတယ္။
Table 1:
Single mode step-index fibers ေတြမွာ အလင္းက တစ္ေၾကာင္းတည္း သြားတဲ့ အတြက္ ေၾကာင့္modal dispersion က မသက္ေရာက္ပါဘူး။ Single mode step-index fibers ေတြက chromatic dispersion မွတစ္ဆင့္ light pulse က stretching and shrinking (ဆန္႕ျခင္း နွင့္ က်ံဳ႕ျခင္း) ကိုၾကံဳေတြ႕ရပါတယ္။ Chromatic dispersion က light pulse တစ္ခုမွာ wavelength တစ္ခုထက္ပိုပါတဲ့အခါ ျဖစ္ပြါးပါတယ္။ Wavelengths ေတြက မတူညီတဲ့ speed နဲ႕သြားျပီး အလင္းတန္းကို ပ်ံ႕နွံ႕ေစပါတယ္။ Dispersion က optical signal က core အျပင္ဘက္ cladding ထဲေရာက္တဲ့အခါမွာလည္း ျဖစ္ပြါးျပီး total pulse ကို ဆန္႕ေစပါတယ္။
Single mode shifted fiber က dispersion ကိုေလွ်ာ့ခ်ဖို႕အတြက္ core and cladding အလႊာမ်ားစြာကို အသံုးျပဳထားပါတယ္။ Dispersion shifted fibers ေတြမွာ attenuation (loss) နည္း ၊ transmission distance ပိုရွည္ျပီး bandwidth ပိုမ်ားပါတယ္။
Fiber cable အေၾကာင္းေဆြးေႏြးတဲ့အခါ ICF နဲ႕ OSP ဆိုတာကို ၾကားရလိမ့္မယ္။ IFC က intrafacility fiber cable ကိုရည္ညႊန္းပါတယ္။ ဒီလို fiber အမ်ိဳးအစားေတြက အေဆာက္အအံုတစ္ခု လိုမ်ိဳး ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ ပတ္၀န္းက်င္တစ္ခုထဲမွာ သံုးဖို႕အတြက္ ဒီဇိုင္းဆြဲထားပါတယ္။ ဒီ Cable ေတြက အေဆာက္အအံုထဲမွာ သံုးတဲ့အတြက္ physical protection သိပ္မလိုပဲ ပိုျပီးေတာ့ flexible ျဖစ္ပါတယ္။ Outside plant cable (OSP) ကို ျပင္းထန္တဲ့ အပူခ်ိန္ ၊ မိုး နဲ႕ ေလတို႕တိုက္ရိုက္ထိေတြ႕ နိုင္တဲ့ အႏၱရာယ္မ်ားတဲ့ ပတ္၀န္းက်င္မွာ အသံုးျပဳၾကပါတယ္။ ဒီ cable ေတြက ပိုျပီးေတာ့ ဒူေပနာေပခံတယ္ ျပီးေတာ့ fiber ကိုကာကြယ္ဖို႕အတြက္ buffering နဲ႕ sheathing အပို layer ေတြရိွပါတယ္။
Fiberေတြကို standarded နဲ႕ ribbon cableတစ္မ်ိဳးမ်ိဳးအျဖစ္တပ္ဆင္ၾကပါတယ္။ Standard cables ေတြက အတူတကြ စည္းေနွာင္ထားတဲ့ individual fiber ေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။ Ribbon cables ကို fiber ၁၂ ေခ်ာင္းအထိ အုပ္စုဖြဲ႕ တည္ေဆာက္ထားျပီး multi fiber ribbon တစ္ခု တည္ေဆာက္ဖို႕ အတြက္ plastic နဲ႕ coating လုပ္ထားပါတယ္။ Standarded နဲ႕ ribbon fiber အစည္းကို loose or tight buffering cable ထဲအတူတကြ ထုပ္ပိုးနိုင္ပါတယ္။
Table 2:
Optics
Optical communications system တိုင္းမွာ companent သံုးခုနဲ႕ဖြဲ႕စည္းထားပါတယ္။
• Transmitter
• Medium (fiber cable)
• Receiver
Transmitter က electrical signal ကေန light အျဖစ္ကူးေျပာင္းေပးျပီး ၄င္းကို fiber ထဲပို႕လႊတ္ေပးပါတယ္။ Receiver က optical signal ကိုရရိွျပီး ၄င္းကို electrical signal အျဖစ္ ျပန္ေျပာင္းေပးပါတယ္။ Transmitter နွစ္မ်ိဳးရိွပါတယ္။
• Laser diode
• LED (Light Emitting Diode)
Table 3:
Output power က specific drive current တစ္ခုမွာ ထုတ္လႊတ္တဲ့ power ပမာဏကို ရည္ညႊန္းပါတယ္။ Output power မ်ားေလ transmission distance မ်ားေလပါပဲ။ System ရဲ႕ bandwidth လိုအပ္ခ်က္ကို ျပည့္မီွဖို႕အတြက္ transmitter က switch on and off လုပ္နိုင္တဲ့ speed ကို switching speed လို႕ေခၚပါတယ္။ ပိုျမန္တဲ့ switching speed က bandwidth မ်ားမ်ားပါတဲ့ pusles ေတြကို ပိုျပီးပို႕လႊတ္နိုင္ပါတယ္။ Source ကထုတ္လႊတ္တဲ့ range of wavelength ဆိုတာ spectral width ပဲျဖစ္ပါတယ္။ က်ဥ္းေျမာင္းတဲ့ spectral width က bandwidth ပိုမ်ားပါတယ္။
Transceivers ေတြကို optical source ရဲ႕ ပတ္၀န္းက်င္အေျခအေနကို အာရံုခံနိုင္စြမ္းအေပၚ တန္ဖိုးျဖတ္ၾကပါတယ္။ Laser diode က တည္ျငိမ္တဲ့ voltage နဲ႕ temperature ကိုလိုအပ္ပါတယ္။ LEDs ေတြက ပတ္၀န္းက်င္ မျငိမ္သက္မႈကို အာရံုခံနိုင္စြမ္းပိုနည္းပါးပါတယ္။ Laser diodes ေတြက ျမင့္မားတဲ့ စြမ္းရည္လကၡဏာေတြ ၊ temperature တည္ျငိမ္ဖို႕အတြက္ အပိုပစၥည္းေတြနဲ႕ သက္တမ္းတိုမႈေတြေၾကာင့္ ကုန္က်စရိတ္ပိုမ်ားပါတယ္။ LED optical source ေတြရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ရည္ နိမ့္မႈနဲ႕ သက္တမ္းရွည္မႈက တပ္ဆင္ဖိုပိုလြယ္ကူေစျပီး ကုန္က်စရိတ္သက္သာပါတယ္။
Transmitters ေတြကို wavelength ၃ခု (850 nanometers, 1310 nanometers, and 1550 nanometers) ထဲက ၁ခုခုနဲ႕ ထုတ္လႊတ္နိုင္ေအာင္ ဒီဇိုင္းဆြဲထားပါတယ္။ ဒီ wavelength ေတြက attenuation အလြန္နည္းတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ fiber optic communications အတြက္ ေကာင္းမြန္တဲ့ေရြးခ်ယ္မႈပဲျဖစ္ပါတယ္။ Attenuation က optical power ဆံုးရံႈးမႈပဲျဖစ္ျပီး decibels နဲ႕တိုင္းပါတယ္။
+dB = -10log10 = output power / input power
Logarithmic measurement. Decibel number အနည္းငယ္ေျပာင္းလဲျခင္းက power မ်ားစြာေျပာင္းလဲမႈကို ကိုယ္စားျပဳတယ္။
Negative လကၡဏာက signal power ဆံုးရံႈးမႈကို ျပတယ္။
Positive လကၡဏာက signal power ရရိွမႈကိုျပတယ္။
ဥပမာ။ ။ -30dB = 50 % power loss, power 50% ပဲက်န္
-10dB = 90% power loss, power 10% ပဲက်န္
Attenuation ရဲ႕အေၾကာင္းအရင္း
• Iron, copper or cobalt လိုမ်ိဳး fiber ထဲက အလြန္ေသးငယ္တဲ့ အညစ္အေၾကးေတြေၾကာင့္ optical energy ဆံုးရံႈးမႈ
• Microscopic imperfections ေတြနဲ႕ထိေတြ႕မႈေၾကာင့္ အလင္းတန္း ပ်ံ႕ၾကဲမႈ (Rayleigh scattering)
• Fiber ထဲက nick or dent (အပြန္းအပဲ့)ေတြေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ microbending က အလင္းတန္းကိုေနွာင့္ယွက္မႈ
• Fiber က၄င္းရဲ႕ minimum bend radius ထက္ေက်ာ္လြန္ျပီး ေကြးတဲ့အခါ macrobending ျဖစ္မႈ
Receiver မွာ components သံုးခုပါ၀င္တယ္။
• Detector
• Amplifier
• Demodulator
Detector က optical signal ကို electrical signal အျဖစ္ကူးေျပာင္းေပးပါတယ္။ Amplifier က signal strength ကို တိုးျမွင့္ေပးပါတယ္။ Demodulator က original electrical signal ကို extract လုပ္ပါတယ္။
Receiver ကိုေရြးခ်ယ္တဲ့အခါ sensitivity နဲ႕ dynamic range ကိုထည့္စဥ္းစားဖို႕လို တယ္။ Sensitivity က receive လုပ္နိုင္တဲ့ signal strength ပမာဏအနည္းဆံုးကိုဆိုလုိျပီး data ကို detect and decode တိတိက်က်လုပ္ဖို႕ အလင္းပမာဏဘယ္ေလာက္လိုအပ္လဲ ဆိုတာကို တိုင္းတာတဲ့အတိုင္းအတာတစ္ခုပဲျဖစ္ပါတယ္။ ၄င္းကို dBm (ယူနစ္) နဲ႕ေဖာ္ျပျပီး မ်ားေသာအားျဖင့္ အနႈတ္လကၡဏာရိွပါတယ္။ နံပါတ္ကေသးေလ receiver ကေကာင္းေလ ပါပဲ။ ( -30 dBm က -20 dBm ထက္ပိုေသးပါတယ္။)
Dynamic range က receiver ကလက္ခံနိုင္တဲ့ singal strength ရဲ႕ range ပဲျဖစ္ ပါတယ္။
ဥပမာ။ ။ Receiver က signal တစ္ခုကို -30dBm နဲ႕ -10dBm ၾကားကို လက္ခံနိုင္ရင္ ၄င္းရဲ႕ dynamic range က 20dB ျဖစ္ပါတယ္။ Receiver ကလက္ခံနိုင္တဲ့ ပမာဏထက္ေက်ာ္ျပီး (သို႕)နည္းျပီးေရာက္လာတဲ့ signal ေတြကို amplified or attenuated လုပ္ျပီးမွ လက္ခံပါတယ္။
Optical Power budgets
Receive sensitivity နဲ႕ transmitter power ကို cable အတြက္ရနိုင္တဲ့ optical power budget ကိုတြက္ဖို႕ရာ အသံုးျပဳပါတယ္။ Optical power budget ကိုတြက္ရာမွာ ပထမဆံုးအခ်က္က electronic devices ေတြအတြက္ အလင္းဘယ္ေလာက္ရနိုင္လဲဆိုတာကို ဆံုးျဖတ္ဖို႕ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကို minimum transmit power နဲ႕ minimum receive sensibility ကိုရွာျပီး လုပ္လို႕ရပါတယ္။ ဒီအတိုင္းအတာေတြကို ပစၥည္းထုတ္လုပ္သူေတြဆီကေနရရိွနိုင္ပါတယ္။ Minimum transmit power ဆိုတာ ပစၥည္းကသတ္မွတ္ထားတဲ့ transmit power ရဲ႕အနည္းဆံုးပမာဏကိုဆိုလိုပါတယ္။ ပစၥည္းေရာင္းသူေတြက average transmit power ကိုထုတ္ေပးပါတယ္။ ဒီ average ကိုသံုးတဲ့အခါ သတိထားပါ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ပစၥည္းက အဲဒီ average level မွာ အလုပ္ေကာင္းေကာင္းလုပ္ နိုင္မယ္လို႕ အာမမခံလို႕ပါပဲ။
ရရိွနိုင္တဲ့ အလင္းကိုတြက္ခ်က္ဖို႕ minimum transmit power ထဲကေန minimum receive sensitivity ကိုနႈတ္ရပါတယ္။ Minimum receive sensitivity က မ်ားေသာအားျဖင့္ negative number ျဖစ္ေလ့ရိွပါတယ္ (ဥပမာ။ ။ -33 dBm)။ ဥပမာ။ ။ Device တစ္ခုက minimum transmit power က -10 dBm ရိွျပီး minimum receive sensitivity က -33 dBm ဆိုရင္ ရရိွနိုင္တဲ့ power က 23 dBm ျဖစ္လိမ့္မယ္။
Available light = minimum transmit power – minimum receive sensitivity
= -10 dBm – (-33 dBm)
= 23 dBm
Company (သို႕) product model မတူတဲ့ devices ေတြကို connect လုပ္တဲ့အခါ available power calculation ကို ႏွစ္ဖက္စလံုး (both direction) မွျပဳလုပ္ဖို႕လိုပါတယ္။ စြမ္းေဆာင္ရည္ ေကာင္းမြန္ဖို႕အတြက္ available light ပမာဏကို calculation နွစ္ခုထဲမွ ပိုငယ္တဲ့ေကာင္ကို သံုးသင့္ပါတယ္။
Available light တစ္ခါတြက္ျပီးတိုင္း loss factors အားလံုးကိုနႈတ္ဖို႕လိုပါတယ္။ Loss ေတြက cable attenuation, connector loss and cable splices ေတြကေန အစျပဳနိုင္ပါတယ္။ Cable attenuation က အသိသာဆံုး loss ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီနံပါတ္က .22 dB ကေန .5 dB per kilometer အထိရိွပါတယ္။ ဒီနံပါတ္ကို number of kilometers နဲ႕ေျမွာက္ပါ။ .4 dB per kilometer loss နဲ႕ fiber က 40 kilometers ေက်ာ္တဲ့အခါ 16 dB ဆံုးရႈံးပါလိမ့္မယ္။
အကြာအေ၀းတစ္ခုကိုေက်ာ္တဲ့အခါ splicing လုပ္ဖို႕လိုပါလိမ့္မယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ splicing loss ပါထည့္တြက္ဖို႕လိုပါလိမ့္မယ္။ ပံုမွန္အားျဖင့္ splice တစ္ခုကို .1 dB ထားပါတယ္။ ဒီနံပါတ္ကို splice အေရအတြက္နဲ႕ေျမွာက္ပါ။
တြက္ခ်က္မႈမွာ connector loss ကလည္း ထည့္သြင္းစဥ္းစားရမယ့္ အခ်က္တစ္ခ်က္ပါပဲ။ Network အတြက္လိုအပ္မယ့္ connector အေရအတြက္ အတိအက်ကိုလည္း ဆံုးျဖတ္ဖို႕လိုပါမယ္။ Connector ထုတ္လုပ္သူေတြနဲ႕ တပ္ဆင္သူေတြက connector loss ေတြကိုေပးထားပါတယ္။ စုစုေပါင္း connector အေရအတြက္ကို connector တစ္ခုမွာရိွတဲ့ loss နဲ႕ေျမွာက္ပါ။
ဒီ factor တစ္ခုခ်င္းစီကို နဂို available light ထဲကနႈတ္ပါ။ တြက္ခ်က္မႈထဲမွာ safety factor ကို ပံုမွန္းၿဖင့္ ထည့္တြက္ၾကပါတယ္။ ဒီနံပါတ္က organization တစ္ခုနဲ႕တစ္ခု မတူပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ပံုမွန္အားျဖင့္ ခန္႕မွန္းေျခ 3 dB ခန္႕ကို အသံုးျပဳပါတယ္။
ေေေေေ ေအာက္က table မွာ optical link budget ခန္႕မွန္းတြက္ခ်က္ရာမွာသံုးတဲ့ အသံုးမ်ားေသာ နံပါတ္မ်ားပဲျဖစ္ပါတယ္။ ရနိုင္ရင္ ကိုယ့္ network နဲ႕ ပစၥည္းထုတ္လုပ္သူေတြဆီက real number ေတြကို့ အသံုးျပဳသင့္ပါတယ္။
Table 4:
